“ตะรุเตา” เป็นคำที่เพี้ยนมาจากคำว่า “ตะโละเตรา” ในภาษามลายูแปลว่ามีอ่าวมาก ตั้งอยู่กลางทะเลอันดามัน ห่างจากตัวเมืองสตูลประมาณ 40 กิโลเมตร ห่างจากฝั่งท่าเรือปากบารา 22 กิโลเมตร มีอาณาเขตทิศเหนือจดอุทยานแห่งชาติหมู่เกาะเภตรา ทิศใต้จดทะเลที่เป็นแนวพรมแดนระหว่างประเทศไทยและประเทศมาเลเซีย ระยะห่างจากพรมแดนประมาณ 4.8 กิโลเมตร อุทยานฯ ตะรุเตามีพื้นที่ทั้งเกาะและทะเลรวมกันประมาณ 1,490 ตารางกิโลเมตร ประกอบไปด้วยหมู่เกาะใหญ่น้อย จำนวน 51 เกาะ มีเกาะขนาดใหญ่ 7 เกาะ ได้แก่ เกาะตะรุเตา เกาะอาดัง เกาะราวี เกาะหลีเป๊ะ เกาะกลาง เกาะบาตวงและเกาะบิสสี แบ่งออกเป็นสองหมู่เกาะใหญ่ คือหมู่เกาะตะรุเตาและหมู่เกาะอาดัง-ราวี อุทยานแห่งชาติตะรุเตาได้รับการประกาศเป็นอุทยานแห่งชาติเมื่อวันที่ 19 เมษายน พ.ศ. 2517 และได้รับยกย่องจากองค์การยูเนสโกให้เป็นอุทยานมรดกแห่งอาเซียน (ASEAN Heritage Parks and Reserves) เมื่อปี พ.ศ. 2525 ช่วงเวลาที่เหมาะสำหรับการเดินทางท่องเที่ยวอยู่ระหว่างเดือนพฤศจิกายนถึงพฤษภาคม และจะประกาศปิดการท่องเที่ยวหมู่เกาะอาดัง-ราวี ในช่วงกลางเดือนพฤษภาคมถึงกลางเดือนตุลาคมของทุกปี เพราะเป็นฤดูมรสุม การเดินทางไปอุทยานแห่งชาติตะรุเตาและหมู่เกาะในเขตพื้นที่อุทยานฯ ต้องไปขึ้นเรือที่ท่าเรือปากบารา ตั้งอยู่ที่ปากคลองละงู ตำบลปากน้ำ อยู่ห่างจากอำเภอละงูประมาณ 8 กิโลเมตร เป็นท่าเรือที่อยู่ใกล้อุทยานฯ มากที่สุด ในช่วงเทศกาลท่องเที่ยวอุทยานแห่งชาติตะรุเตา ประมาณเดือนพฤศจิกายนถึงเมษายน มีบริการเรือโดยสารสู่เกาะต่าง ๆ ในเขตอุทยานแห่งชาติตะรุเตา โดยบริษัทเอกชนและสมาคมการค้าเดินเรือโดยสาร สอบถามข้อมูล ศูนย์บริการนักท่องเที่ยวท่าเรือปากบารา โทร. 0 7478 3485 จากหาดใหญ่ มีรถตู้โดยสาร สายหาดใหญ่-ท่าเรือปากบารา ให้บริการทุกวัน ท่ารถอยู่ที่สถานีผู้โดยสารตลาดเกษตร ถนนเพชรเกษม เวลา 06.00-19.00 น. ใช้เวลาเดินทาง 2 ชั่วโมง สอบถามข้อมูล โทร. 0 7425 5333, 0 7425 5074 และ 09 5087 1114 อัตราค่าบริการเข้าอุทยานฯ ชาวไทย ผู้ใหญ่ 40 บาท เด็ก 20 บาท ชาวต่างชาติ ผู้ใหญ่ 200 บาท เด็ก 100 บาท อุทยานฯ มีบ้านพักบนเกาะตะรุเตาและเกาะอาดัง รวมถึงจุดกางเต็นท์บริการนักท่องเที่ยว สอบถามข้อมูล ที่ทำการอุทยานแห่งชาติตะรุเตา โทร. 0 7478 3597 ศูนย์บริการนักท่องเที่ยว โทร. 0 7478 3485 เว็บไซต์ www.dnp.go.th