บ้านคุกพัฒนา แยกมาจากบ้านคุก ซึ่งตั้งชื่อ ตามตำนานรักของหนุ่มสาว ในสมัยพระร่วงเจ้า กล่าวตามประวัติความเป็นมา ระหว่างพระร่วงเจ้า และสาวงามชื่อว่านางคำ ซึ่งเป็นสาวงามที่สุดในสมัยนั้น ได้พบรักกัน และในกาลต่อมา ได้เกิดมีการเข้าใจผิดกันขึ้นระหว่างพระร่วงเจ้าและนางคำ นางได้หนีพระร่วงเจ้ามา พอพระร่วงเจ้ารู้ว่านางคำหนีมา พระร่วงจึงรีบเร่งติดตามนางคำมา ด้วยความรีบร้อน และขาดความระมัดระวัง พระร่วงเจ้าเกิดสะดุดตอ ในสถานที่วิ่งผ่าน ในปัจจุบันสถานที่แห่งนั้นชื่อว่า “บ้านแสนตอ” เนื่องจากมีตอไม้เป็นจำนวนมาก และจากความเหนื่อยอ่อนได้มานั่งคุกเข่าในที่อันเป็นสถานที่ตั้งของหมู่บ้านคุกแห่งนี้ ตั้งแต่นั้นมาหมู่บ้านนี้จึงได้ชื่อว่า “บ้านคุก” ซึ่งมาจากการ “คุกเข่า” ของพระร่วงเจ้าในครั้งนั้น ซึ่งตำนานรักระหว่างพระร่วงเจ้าและนางคำ ปู่ ย่า ตา ยาย ได้รับเล่าขานให้ลูก หลาน เหลน โหลน รับรู้สืบต่อกันมา